Güney Azerbaycan’ın Çevre, Sivil ve Siyasi Aktivistlerinden BM Himayesindeki 29. İklim Değişikliği Zirvesi Düzenleyicilerine Mektup;
Araştırmacı, Gazeteci: Mesut HARAY
Saygılarımızla, küresel çevrenin korunması ve desteklenmesi yolunda başarılar diliyoruz.
İnsanlığın ortak mirası olan çevrenin korunması adına, İran’ın antidemokratik ve sorumsuz yönetiminin Güney Azerbaycan’da yarattığı temel çevre sorunlarını, şu anda Azerbaycan Cumhuriyeti’nin ev sahipliği yaptığı COP29 Zirvesi’nin liderliğine iletmek istiyoruz.
Bu mektup aracılığıyla Güney Azerbaycan’ın çevre sorunlarının ve taleplerinin, özellikle zirvenin ev sahibi olan ve kendini dünya Azerbaycanlılarının haklarını savunan bir lider olarak tanıtan Sayın Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in dikkatine sunulacağını ümit ediyoruz.
1. Urmiye Gölü’nün Kurutulmasının Önlenmesi
İran hükümetinin kasıtlı müdahaleleri sonucu Urmiye Gölü’nün kuruması, öncelikle göl çevresinde yaşayan 15 milyon insanın hayatını doğrudan tehdit etmektedir. Uzmanlara göre, bu süreçte 500 km çapında tuz tozlarının yol açacağı ciddi tehlikeler de beklenmektedir.
2. Metsamor Nükleer Santrali’nin Atıkları
Ermenistan’daki Metsamor Nükleer Santrali’nden Aras Nehri’ne bırakılan kimyasal ve radyoaktif atıkların durdurulması gerekmektedir. Bu durum, Güney Azerbaycan’ın güney bölgelerinde akciğer, sindirim sistemi ve deri kanseri gibi hastalıkların yaygınlaşmasına yol açmıştır. Aynı zamanda Hazar Denizi ekosistemine zarar vererek uzun vadede daha ağır sonuçlar doğurması beklenmektedir.
3. Mazot Yakılmasının Derhal Durdurulması
Tebriz ve Binab şehirlerindeki elektrik santrallerinde mazot yakılması derhal durdurulmalıdır. Buna karşın İsfahan, Erak, Tahran ve İran’ın diğer bölgelerindeki santrallerde mazot kullanımının durdurulduğu ve doğal gazın tercih edildiği gözlemlenmektedir.
4. Aşırı Siyanid Kullanımına Son Verilmesi
İran hükümetine, Karadağ bölgesindeki Süngün bakır madeninde, Batı Azerbaycan’ın Tikantepe bölgesindeki Zerşuran altın madeninde ve Zencan dahil Güney Azerbaycan’ın diğer maden bölgelerinde aşırı siyanid kullanımı konusunda uyarıda bulunuyoruz. Bu durum, hastalıkların artmasına ve çevreye geri dönülemez zararlar verilmesine yol açmaktadır.
5. Çevre Aktivistlerine Karşı Baskının Sonlandırılması
Çevre aktivistlerine karşı casusluk ve yabancı ülkelerle iş birliği gibi asılsız suçlamalarla baskı uygulamalarına son verilmelidir.
Güney Azerbaycan’ın Çevre, Sivil ve Siyasi Aktivistleri